Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2015

«Αγγελική Χατζημιχάλη, 50 χρόνια από τον θάνατό της» -Έκθεση – Αφιέρωμα στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης


Έκθεση – αφιέρωμα με τίτλο «Αγγελική Χατζημιχάλη, 50 χρόνια από τον θάνατό της» παρουσιάζει από τις 29 Νοεμβρίου 2015 έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2016 στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη», ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του δήμου Αθηναίων, τιμώντας τη μνήμη της σπουδαίας Ελληνίδας λαογράφου.

Η έκθεση περιλαμβάνει τρεις διαδοχικές ενότητες «Οι Σαρακατσάνοι», «Η Σκυριανή Τέχνη» και «Το Ελληνικό Σπίτι» με παράλληλες εκδηλώσεις και διαλέξεις, με σκοπό την ολοκληρωμένη παρουσίαση της πορείας της ζωής και του πολυσχιδούς έργου της Αγγελικής Χατζημιχάλη.

Μέσα από την έκθεση τιμάται και αναδεικνύεται το πλούσιο συγγραφικό - λαογραφικό έργο της μεγάλης λαογράφου, μέσα από τις πολύχρονες επιτόπιες έρευνες που διεξήγαγε από τη δεκαετία του 1920 έως το θάνατό της. Επισημαίνεται η κοινωνική διάσταση του έργου που παρήγαγε ιδρύοντας το οικοτροφείο «Ελληνικό Σπίτι», που επί 40 χρόνια βοήθησε στην αποκατάσταση εκατοντάδων γυναικών μέσα από την εκμάθηση όλων των λαϊκών τεχνών. Επίσης, αναδεικνύεται το κτίριο του αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου, στο οποίο στεγάζεται και λειτουργεί επί 35 χρόνια το Μουσείο, ως μνημείο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σημασίας μοναδικό στην Αθήνα, αλλά και ως τόπος μνήμης της λαογράφου. Το κτήριο αποτελούσε την οικία στην οποία έζησε τα πιο γόνιμα και δημιουργικά χρόνια της ζωής της με την οικογένειά της. Τέλος, επισημαίνεται η πολιτισμική αξία της μουσειακής συλλογής αντικειμένων λαϊκής τέχνης που διαθέτει.

Η θεματική της πρώτης ενότητας «Οι Σαρακατσάνοι» σε συνεργασία με την «Αδελφότητα των Εν Αθήναις Σαρακατσαναίων Ηπείρου» τιμά το μνημειώδες έργο της Αγγελικής Χατζημιχάλη «Σαρακατσάνοι», το οποίο εκδόθηκε το 1957 και αποτελεί το επιστέγασμα μιας πολυετούς έρευνας και μελέτης αυτού του ελληνικού νομαδικού πληθυσμού, που ξεκίνησε η Ελληνίδα λαογράφος από την δεκαετία του 1920, ζώντας κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους, για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα προκειμένου να γνωρίσει τον τρόπο ζωής τους.

Σε αυτή την πρώτη ενότητα της έκθεσης θα παρουσιαστούν φωτογραφικό υλικό με εικόνες που προβάλλουν την ζωή των Σαρακατσαναίων από τις αρχές του 20ου αιώνα, αυθεντικές σαρακατσάνικες φορεσιές και αντικείμενα της καθημερινής διαβίωσής τους σε μια προσπάθεια αναπαράστασης στιγμών από τον τρόπο που ζούσαν στο παρελθόν.

Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου στις 7μ.μ., ομιλία με θέμα «Αγγελική Χατζημιχάλη, η μάνα της ελληνικής λαογραφίας - 50 χρόνια από το θάνατό της» από το Νίκο Καρρά, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου Μπενάκη και τη Σταυρούλα Πισιμίση, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων του Μουσείου Μπενάκη.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχει η Σταυρούλα Πισιμίση, λαογράφος του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη».

Εγκαίνια έκθεσης: Κυριακή 29 Νοεμβρίου, ώρα 13.00

Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη»: Αγγ. Χατζημιχάλη 6, Πλάκα, τηλ.: 210 3243987, 210 3243972

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή 09.00-19.00, Σάββατο & Κυριακή 09.00-14.00

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη
Ημερομηνία: Κυρ, 29/11/2015 - 09:00 - Κυρ, 04/09/2016 - 19:00
http://www.cityofathens.gr/node/27499

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2015

Ρα Καμπάνα ε Παπαντήσσε (Χτύπησε η καμπάνα της Υπαπαντής)




Το Ρα Καμπάνα ε Παπαντήσσε υπήρξε ένα τραγούδι σταθμός στα πολιτιστικά δρώμενα των Μεσογείων. Σχεδόν κάθε γιορτή και κάθε πανηγύρι άνοιγε με αυτό το τραγούδι ενώ επαναλαμβανόταν άπειρες φορές κατά τη διάρκεια των πολυήμερων γλεντιών του προηγούμενου αιώνα. Αγαπήθηκε δε τόσο πολύ από τους προγόνους μας ώστε δικαίως αποκλήθηκε ο "εθνικός ύμνος" των Αρβανιτών.

Η θεματολογία του γνωστή και συνηθισμένη στην αρβανίτικη λαογραφία αφού περιγράφει τον πόθο ενός νέου προς μια κοπέλα. "Χτυπά η καμπάνα της Υπαπαντής, σήκω να πας στην εκκλησία" για να μπορέσω να σε δω, της λέει. Η εκκλησία και ο χορός που ακολουθούσε στο προαύλιο της ήταν ο μόνος χώρος όπου μπορούσαν να συναντηθούν οι νέοι της κλειστής αρβανίτικης κοινωνίας και να ανταλλάξουν βλέμματα. Γιατί μέχρι εκεί μόνον επέτρεπαν τα πολύ αυστηρά έθιμα της αρβανίτικης φάρας.

Ωστόσο ο νέος, οινοβαρής από την κατανάλωση κρασιού που επιβάλλετο στο πανηγύρι, παρασύρεται από το πάθος του για η Μαρία, την ηρωϊδα του τραγουδιού και την καλεί να ξεφύγουν από τον στενό κύκλο του χορού και να φιληθούν στα κλεφτά, τώρα που η μάνα δεν τους βλέπει, Ένας στίχος με προτροπή και πράξη ανεπίτρεπτη κι απαράδεκτη, η οποία όμως εξέφραζε τους μύχιους κι ανομολόγητους πόθους ενός ολόκληρου πληθυσμού, σκληρά καταπιεσμένου για αιώνες από μια άτεγκτη ηθική που άγγιζε τα όρια της ψυχολογικής νευρώσεως. Κι ήταν ίσως αυτή η προτροπή σε ερωτικές διαχύσεις, επάνω μάλιστα στον ιερό χρόνο και χώρο του μεγάλου πανηγυριού της Υπαπαντής, που έκανε το συγκεκριμένο τραγούδι να δεθεί τόσο πολύ με την ψυχοσύνθεση των προγόνων μας και να αντηχεί χιλιάδες φορές σε όλον τον Μεσογείτικο κάμπο, από του Σπάτα και του Λιόπεσι τα χωριά, μέχρι το υπερήφανο Μαρκόπουλο και την απομονωμένη στα βουνά της Κερατιά.

https://www.youtube.com/watch?v=2troRQhykhI


Εδώ το ακούσαμε στην πιο κλασική του ίσως εκτέλεση, με τη φωνή του μεγάλου Γιώργου Παπασιδέρη από τη Κούλουρη, σε μια ηχογράφηση του Μεσοπολέμου. Γνήσια απόδοση του ήχου, πάτημα σταθερό στον παραδοσιακό μουσικό δρόμο και κυρίως, πολύ καθαρή προφορά της γλώσσας, κάτι που οι μεγαλύτεροι καθώς κι όσοι γνωρίζουν την Αρβανίτικη γλώσσα θα παρατηρήσουν αμέσως. Πρόκειται για μια παραδοσιακή εκτέλεση που ανακαλεί προγονικές μνήμες στο DNA των Μεσογειτών για αυτό και μας συγκινεί μέχρι σήμερα, οχτώ και πλέον δεκαετίες από την ηχογράφηση της.


https://www.youtube.com/watch?v=CjlDV_bSlSI

https://www.youtube.com/watch?v=m5FJE2Tu_Ys

https://www.youtube.com/watch?v=UxHwkuQ2ykw
Το Ρα Καμπάνα από Καλυβιώτες στο Μέγαρο Μουσικής το 2013 (Δείτε το πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο :



Αναδημοσίευση από http://www.markopoulo-mesogeia.com/laografia/arvanitika-tragoydia/2931-ra-kampana-e-papantisse-xtypise-i-kampana-tis-ypapantis.html






Ρα καμπάνα Παπαντήσε, σε ερμηνεία του Παναγιώτη Λάλεζα, στην εκπομπή Ρίζες Ελλήνων του ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ,από τοwww.markopoulo-mesogaias.com
Tsopanis Constantinos
3/1/2016